Co?
Warszawa w 2017 wprowadziła Inteligentną Sieć Ciepłowniczą – projekt polegający na podniesieniu jakości dostaw, redukcji emisji CO2 oraz usprawnieniu zarządzania systemem. Kluczowym komponentem systemu jest aplikacja wspomagająca proces decyzyjny, wykorzystująca dane dostarczane w czasie rzeczywistym oraz dane archiwalne. Dzięki aplikacji przesył ciepła odbywa się w sposób najbardziej optymalny pod kątem minimalizacji strat. Ważnym elementem projektu był również aspekt wizualizacji danych. Wyświetlane są one na specjalnie zaprojektowanej ścianie graficznej, na której poza wynikami analiz znajduje się również mapa ze wszystkimi parametrami każdego elementu sieci ciepłowniczej. Dzięki rozwiązaniu emisja CO2 w Warszawie w ciągu jednego roku spadła aż o 14,5 tys. ton.
Dlaczego?
Sieć ciepłownicza Warszawy jest największym tego typu systemem w Unii Europejskiej i zapewnia 80% zapotrzebowania cieplnego stolicy. Ze względu na swoją złożoność wymagała stworzenia całkowicie innowacyjnego systemu, który pozwoliłby na sprawne nią zarządzanie, optymalizację dystrybucji ciepła i redukcję negatywnych dla środowiska efektów. Do czynników, które wpłynęły na decyzję o wdrożeniu projektu, zaliczyć należy zatem: 1) potrzebę redukcji wydatków bieżących związanych z obsługą sieci ciepłowniczej, 2) chęć prostego, zintegrowanego zarządzania siecią, 3) dążenie do poprawy jakości życia mieszkańców korzystających z ogrzewania miejskiego wynikającej z możliwości szybkiego reagowania na awarie i niedobory ciepła, 4) dążenie do poprawy jakości powietrza i adaptacji do zmian klimatu poprzez zmniejszenie emisji CO2.
Jak?
Inteligentna Sieć Ciepłownicza opiera się na nowoczesnej infrastrukturze, umożliwiającej monitoring całości systemu oraz zdalne zarządzanie poszczególnymi elementami z jednego centrum decyzyjnego. System udostępnia dyspozytorom kluczowe informacje, a ponadto na bazie analizy bieżących i historycznych danych wskazuje optymalne rozwiązania w konkretnej sytuacji. Monitoring odbywa się za pośrednictwem mapy widocznej na ścianie graficznej w warszawskiej dyspozytorni mocy. Dane prezentowane w sposób przestrzenny ułatwiają ich interpretację przez pracowników. To rozwiązanie, nazywane DOD, czyli Dispatcher Operation Dashboard, opiera się na serwerze mapowym, bazie SQL oraz technologii Java. Pozwala ono na tworzenie powiązań pomiędzy mapami, wykresami i schematami, i wpisuje się we współczesne standardy programistyczne.
Ryc. 32. Kompozycje mapowe służące wizualizacji parametrów sieci ciepłowniczej: ciśnienia, temperatury i rozkładu mocy pomiędzy źródłami ciepła
Źródło: ConnectPoint (2018)
Jaki jest potencjał?
Największy potencjał opisywanej dobrej praktyki związany jest z możliwością integracji systemu z innymi aplikacjami, które służą do zarządzania energią. Dzięki wykorzystaniu danych o ciepłownictwie, ale również o oświetleniu ulicznym czy sieci wodociągowej, Warszawa może stać się jednym z wiodących europejskich miast, jeśli chodzi o inteligentne zarządzanie infrastrukturą. Warto również wspomnieć, że wraz z rozwojem algorytmów uczenia maszynowego czy sztucznej inteligencji, aplikacja do zarządzania siecią ciepłowniczą może być stale rozwijana. Dzięki implementacji coraz to bardziej nowoczesnych metod analizy, system może dostarczać coraz bardziej optymalne warianty bieżącego zarządzania energią, a także scenariusze predykcyjne.
Na podstawie: E. Szekalska (2015), B. Dominiak (2017) oraz ConnectPoint (2018)